Image
De Zeearend is geen projectvogel van Natuurwerkgroep De Kerkuil, maar beschouw ons als een goede buur van de Zeearend, aangezien Natuurwerkgroep De Kerkuil haar secretariaat in het Blankaartdomein heeft. Deze pagina bevat informatie over het koppel Zeearenden en wordt geupdatet bij nieuws. Het is dankzij de inrichtingswerken en het beheer van Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur en Bos dat De Blankaart zo aantrekkelijk is geworden voor vogels zoals de Zeearend, de Steltkluut en de Koereiger. Wie mooie foto's/video's heeft en die ze wilt delen op deze pagina, mag een mail sturen naar info@nwgdekerkuil.be.
VOORJAAR 2023

Met een spanwijdte van 2,44 m is de Europese Zeearend - Gieren buiten beschouwing gelaten - de grootste roofvogel van Europa. Vroeger werden deze arenden over heel het Europese continent aangetroffen, maar door de mens en het gebruik van de schadelijke stof DDT in de landbouw, waren ze in veel landen uitgestorven. Sinds 1970 zijn ze stilaan aan een opmars bezig en de Europese populatie wordt ondertussen op een 15.000 paar geschat.

In Nederland kwamen ze opnieuw tot broeden in 2006 en in 2020 werden al 20 paar met een nest (of nestbouw) genoteerd. Twee jaar later, in 2022, stond de teller bij onze noorderburen op 30 koppels, in 2023 spreken we al over 36 paar met een nest!

Het duurt zeker 4 jaar vooraleer Zeearenden geslachtsrijp zijn en overgaan tot succesvolle paring. Alle jongen die voortvloeien uit de broedgevallen, moeten allemaal hun eigen territorium vinden. Voor 2024 broedde de Zeearend nog niet in België, maar hopelijk komt daar in weldra verandering in. De drie meest geschikte gebieden in Vlaanderen zijn De Blankaart (Diksmuide), Doel en de Grensmaas. We duimen dus dat het De Blankaart wordt die de spits mag afbijten!
Image
eerste foto: 2de kalenderjaar, tweede foto: 4de kalenderjaar, 3de foto: adult
Op 4 april 2023 werd een Europese Zeearend de eerste keer oostwaarts overvliegend opgemerkt aan De Blankaart in Diksmuide. Daarna duurde het tot 20 april tot een volgende melding geregistreerd werd.

Op 26 april werden er 2 zeearenden ter plaatse in de broeken van Merkem gemeld. De twee individuen die gespot werden aan de Blankaart, zijn beide 4de kalenderjaar en worden volgend jaar als ‘volwassen’ beschouwd. Typisch voor een 4de kalenderjaar Zeearend is dat die een territorium gaat kiezen, mogelijks daar al ‘overzomert’ en eventueel al aan nestbouw begint. En laat 9 mei nu de eerste waarneming zijn van een Europese Zeearend aan de Blankaart… met een tak in de poten! Zou het echt?

Dankzij ingrepen van Natuurpunt en ANB en deels omwille van de weergoden, ligt het gebied er al het hele voorjaar heel nat en drassig bij. Vele trek- en broedvogels keuren de geleverde inspanningen goed en blijven hier, al dan niet tijdelijk, plakken. 
Ook deze twee Zeearenden hebben de IJzervallei al grondig verkend de afgelopen periode en kunnen de natuurinrichtingswerken in de Blankaart enorm appreciëren. Om te beginnen is er voldoende eten aanwezig voor de Zeearenden. Zolang een Zeearend op de grond zit, kunnen andere vogels makkelijk tot op een meter ervan komen rusten. Maar als hij opvliegt, ontstaat er intense paniek en vliegen alle vogels letterlijk voor hun leven. Van vis is de Zeearend ook niet vies: hij grijpt vlotjes vissen die net onder de oppervlakte zwemmen, zonder een stootduik zoals een Visarend. Als echte opportunist verorbert hij ook probleemloos aas. Of hij probeert - gewoonlijk zonder succes - wel eens een haas te snel af te zijn.

Natuurlijke vijanden heeft de Zeearend niet; hij staat nu eenmaal aan de top van de voedselpiramide. In het buitenland zijn er helaas wel al ongelukken gemeld met Zeearend, zelfs verkeersslachtoffers. Als deze roofvogels gefocust zijn op een karkas van een aangereden dier, kunnen ze zelf aangereden worden. Sommige Zeearenden komen om het leven na ‘aanvaring’ met een windturbine. Er is onderzoek bezig om na te gaan hoe dit voorkomen kan worden. Voorlopige conclusies stellen dat er 70% minder slachtoffers zouden vallen als één van de wieken van de windturbines zwart geverfd wordt.
Een andere prangende vraag dringt zich op: wat met de andere roofvogels die rond De Blankaart broeden, zoals de Bruine Kiekendief? Op het moment dat een Zeearend het nest van een andere roofvogel te dicht nadert, zal deze roofvogel de Zeearend in de lucht aanvallen. Je kan dat vergelijken met wat kraaien en kauwen bij de Buizerd of Bruine Kiekendief doen. Door de focus te houden op de roofvogel die aanvalt, missen de Zeearenden het momentum om het nest te vinden en dat te prederen.

Om nog even terug te komen op de kans dat de Zeearend tot broeden komt in de Blankaart: de enige factor die de Zeearend kan tegenhouden, is … de mens! Ondanks zijn enorme afmetingen en stoere uiterlijk, is deze roofvogel zeer verstoringsgevoelig. Bij deze dan ook een warme oproep om altijd en overal op de paden te blijven en géén weides of afgesloten delen van natuurgebieden te betreden! Ook niet om net die ene foto te nemen die misschien nog niet genomen werd. Als we de Europese Zeearend als broedvogel willen verwelkomen, moeten we deze kanjers de nodige rust gunnen.
Niet minder dan 7 koppels Bruine Kiekendief hebben een broedpoging gedaan aan de Blankaartvijver in 2023. Daarvan waren 6 koppels succesvol. Minimum 19 jonge Bruine Kiekendieven zijn uitgevlogen. Dit is een record voor de Blankaart, de Zeearend heeft dus alvast geen negatieve invloed op het aantal broedgevallen Bruine Kiekendief aan De Blankaart!
NAJAAR 2023

Het koppel Zeearenden, dat ondertussen vanuit Natuurpunt de namen Paul en Betty kreeg, zijn halverwege de maand oktober met nestbouw begonnen. Ze hebben een wilg uitgekozen aan de rand van de Blankaartvijver als nestboom. Deze boom staat midden in de broedkolonie Blauwe Reigers en Lepelaars. Benieuwd wat die gaan vinden van hun nieuwe buren.

Dat de Zeearenden hier nu nog zijn, kan ons alleen maar gelukkig stemmen aangezien dat betekent dat ze voldoende eten hebben gevonden in het kalmste seizoen voor een roofvogel: de zomer. In de winter is er sowieso voldoende eten, want dan komen de vriezeganzen hier overwinteren. De Zeearenden zelf zijn dus standvogels, wat wilt zeggen dat ze heel het jaar door rond hun territorium blijven. Enkel de jonge beesten zwerven rond, soms wel honderden kilometers, op zoek naar een eigen geschikt territorium.
beelden VRT + Wim Bovens
Dat de Zeearenden aanstalten maken om te broeden, is een primeur voor België. Er is geen documentatie teruggevonden dat de arenden hier ooit sinds mensenheugenis gebroed hebben. Wat een compliment voor de natuurinrichtingswerken aan De Blankaart.

Het nest zelf is ondertussen een tweetal meter breed en bijna evenhoog. Dergelijk nest zal al rap een halve ton of meer wegen. Beide Zeearenden helpen met de bouw en elk takje moet op de juiste plaats liggen. Het nestmateriaal wordt zorgvuldig uitgekozen. De dode takken kunnen van de grond opgenomen worden, maar evengoed breken ze geschikte dode takken van een boom af door er halvelings op te landen, de tak goed vast te houden, en ermee weg proberen te vliegen. 

Let op de staart van de Zeearenden, de zwarte rand aan het uiteinde van de staart is bijna volledig verdwenen. Ze hebben bijna hun eerste volledige adulte verenkleed! Ook de snavel is zo goed als volledig geel.
Het werd al op 7 december vastgesteld, maar nog niet vastgelegd op foto of film, maar de Zeearenden paren! Op 20 december werd de daad dan ook op video vastgelegd. Hier en daar wordt er geopperd dat dit wel heel vroeg is, maar niets is minder waar. De Zeearenden beginnen al eind januari, begin februari te broeden. Een legsel bestaat meestal uit 2 eieren, uitzonderlijk kunnen dat er 3 zijn. Broedtijd bedraagt 38 dagen per ei en er wordt gebroed vanaf het eerste ei. De jongen kunnen uitvliegen na 70 tot 90 dagen waarna ze nog steeds gevoederd worden door de ouders. Het is niet uitzonderlijk dat het eerste nest van een jong koppel mislukt. Dus ook hier gaan we nog een portie geluk nodig hebben. Maar het ziet er alvast zeer belovend uit! 

De nestlocatie zelf is niet bereikbaar omdat het omgeven is door grachten, moeras en dicht struikgewas. Ideale locatie die ze gekozen hebben! Maar nogmaals, blijf op de paden aub! 
Waar zijn ze te zien?

De meeste kans om de Zeearenden te zien, zijn aan het nest zelf. Dan kan je ze het makkelijkste zien vanaf de romantische boogbrug voor het kasteel van de Blankaart. Zoals eerder vermeld valt de eileg normaal eind januari, begin februari en het wijfje begint te broeden vanaf het eerste ei gelegd is. Dan zal ze dus constant op het nest zitten. Het mannetje zal dan gaan jagen om het wijfje van eten te voorzien. Maar voorlopig maken ze nog veel daguitstapjes. Zo zijn de Zeearenden al gezien aan de IJzermonding in Nieuwpoort, Sint-Jacobs-Kapelle, tussen Ramskapelle en Pervijze, Zoutenaaie, Lampernisse, Woumen en Merkem. De Rillebroeken en Merkembroek met bijhorende eendenkooi zijn ook een favoriete plaats om te jagen. Zolang de Zeearenden stil zitten, op de grond of in een boom, vallen ze nauwelijks op. Eens ze vliegen ontstaat er paniek bij alle vogels en dan zijn ze makkelijker te vinden.
Image
klik op de kaart om de interactieve Google MyMaps te openen
Image
Zicht vanop de romantische boogbrug voor de Blankaart. Een verrekijker is een must, een telescoop is nog handiger!

VOORAAR 2024

Het koppel Zeearenden blijft lustig verder bouwen aan hun nest en vertoeven er graag op. Dit is een ideale rustplaats, hoog en veilig en met een fantastisch uitzicht over hun jachtgebied. Het is voornamelijk het mannetje die de takken aanbrengt terwijl het vrouwtje meestal dirigeert waar de takken moeten komen te liggen. Het nest is bijna 2 meter breed ondertussen, wat echt wel immens is voor een startend koppel, want elk jaar blijven ze verder bouwen aan het nest. Zo kan het nest makkelijk 3 meter in hoogte worden en meer dan een ton wegen. Het zou niet de eerste keer zijn dat een boom het begeeft onder het gewicht van een nest. Dit nest heeft ondertussen 2 stormen overleefd. Zeearenden roesten (rusten) makkelijk 80 tot 90% van de dag in een boom of een uitkijkpost, 10% tot 20% van de tijd spenderen ze aan verplaatsingen en jagen.
Het dieet van een Zeearend is zoals reeds gezegd heel divers. Bovenaan deze pagina vindt u een video van de Zeearend die een Meerkoet pakt. Ondertussen zijn ze ook al gezien met prooien als Grauwe Gans, Muskusrat, hoogst vermoedelijk een Koereiger die toch nog weggeraakt is, maar rondloopt met gedroogd bloed op zijn verenkleed. Ook een Ooievaar is al ontsnapt uit de klauwen van de Zeearend.

Hoewel de Zeearend ook graag een visje lust, is me tot op heden geen melding bereikt van een visprooi van dit koppel aan de Blankaart, hoewel er voldoende grote vissen aanwezig zijn op de Blankaartvijver.

De Zeearend maakt gebruik van de zon, lage vluchten over woelig water of andere methoden om zijn prooi te verrassen. Ook durven ze zich fixeren op één bepaalde vogel, meestal eend, die elke keer dat de arend aanvalt, onder water duikt. Ze putten deze eend volledig uit tot ze hem makkelijk kunnen grijpen. Eens in de klauwen van zo'n Zeearend, is de vogel quasi onmiddellijk dood.

De Zeearenden Betty en Paul zijn inmiddels wereldbekend in Vlaanderen, maar de mensen naar wie ze genoemd zijn, zijn niet voor iedereen bekend: Paul Kempynck en echtgenote Betty Daenen. Paul en Betty waren de laatste eigenaars van het kasteel, de Blankaartvijver en het moeras, dit tezamen met het tweede duo-koppel Luk Kempynck (Pauls broer) en Ireen Daenen (Betty's zus) en niet te vergeten Eliane Verhaeghe, moeder van Paul en Luk, die in 1933 werd geadopteerd door de barones van het Woumense kasteel. Zij verkozen natuur boven het grote geld. Dit leidde ertoe dat einde de jaren vijftig in overleg met Edgard Kesteloot van de toenmalige Belgische Natuur- en Vogelreservaten een natuurreservaat werd opgericht in het vijvergedeelte waar tot dan toe vooral (Franse) jagers actief waren. In dezelfde periode werd door de Kempyncks in het kasteel de Volkshogeschool De Blankaart gestart. Daar werd vormingswerk voor volwassenen aangeboden, in die tijd echt pionierswerk, alsook een conferentieoord gerund, waar allerhande verenigingen en firma's eigen cursussen organiseerden. Volkshogeschool De Blankaart genoot grote bekendheid in Vlaanderen én Nederland, tot het in de loop van de jaren zeventig ter ziele ging, door gebrek aan overheidssubsidiëring, voornamelijk omdat de Kempynck onpartijdig en pluralistisch wilden werken.

Sinds 1960 woonden Betty en haar man in de witte villa naast het brugje in het kasteelpark, in 1989 verhuisden ze naar de woning naast het kasteel en kasteelparking, maar in 2012 overleed Paul Kempynck helaas. Hij zou trots zijn op dit koppel Zeearenden, vertelt Betty. Vorig jaar verliet Betty (91) de villa om in een serviceflat in Diksmuide te gaan wonen.

"Indien er een broedgeval komt, is het niet dit jaar, dan volgend jaar, zal Betty zeker uitgenodigd worden op de babyborrel!" zegt Guido Vandenbroucke, conservator van het gebied (Natuurpunt).

De villa van Paul en Betty zal door Natuurpunt omgebouwd worden tot burelen en vergaderzalen. Naast de villa komt een gloed nieuw bezoekerscentrum waar Paul en Betty sowieso in de schijnwerpers zullen staan.

Ondertussen hebben de Zeearenden al een volledig witte staart en volledig gele snavel zoals op bovenstaande video's te zien. Ze dragen nu het volwassen verenkleed. De invloed van het koppel Zeearenden op de andere aanwezige vogels is niet te onderschatten. Je mag er al zeker van zijn dat alle ganzen en eenden de lucht goed in de gaten houden voor mogelijk gevaar. De slaapplaats van de Grote Zilverreigers is verhuisd. Ook de Bruine Kiekendieven slapen niet langer op hun vaste stek, hoewel zoals eerder gezegd er nog nooit zoveel Bruine Kiekendieven gebroed hebben aan de Blankaart als in 2023. Een tweetal Blauwe Kiekendieven durft slapen in de buurt van de Zeearenden. De Zeearenden waren toen misschien wel minder prominent aanwezig en de nesten van koppels waren vermoedelijk al gemaakt toen het koppel opdook. Benieuwd wat dat dit jaar gaat geven. De kolonie Blauwe Reigers lijkt voorlopig nog stand te willen houden rond het nest van de Zeearend, maar tijd zal uitwijzen of ze hier ook effectief nog gaan broeden.
Drones en paragliding zijn verboden boven de Blankaart. Piloten die een drone hebben van meer dan 250 gram hebben verplicht een examen moeten afleggen en zouden hiervan op de hoogte moeten zijn. Piloten die een drone hebben van minder dan 250 gram, hebben geen examen moeten afleggen, maar zijn wel verondersteld de wetgeving te kennen. Er zullen daarom extra bordjes gehangen worden om duidelijk te maken dat vliegen met drones verboden is. Indien deze mensen toch vliegen en hun filmpje op social media plaatsen, kan er nog altijd opgetreden worden tegen deze actie. 
Image
Sinds 1 maart 2024 is er een BHVM (Besluit Houdende (bestuurlijke) VeiligheidsMaatregel) in voege  die alle relevante wetgeving sluitend maakt. De strafmaten bij overtreding zijn dan ook niet min. Elke vorm van overtreding kan nu makkelijker vastgesteld worden door politie en/of natuurinspectie. De aanplakking van deze BHVM zal weldra gebeuren op alle toegangswegen rondom de ingestelde perimeter van 300 meter rond het nest. De bekendmaking daarvan zal ook ten gepaste tijde plaatsvinden, hopelijk snel samen met de eileg?

De boetes voor overtredingen gaan van 100 euro tot ... Hou u vast ... 500.000 euro en 5 jaar gevangenisstraf. Men weze gewaarschuwd!

Indien je zelf een overtreding vaststeld, moedigen we u aan om onmiddellijk zelf 101 te bellen en de politie te verwittigen.
Het is zo ver! Op 14 maart bleef Betty diep in het nest zitten, uren aan een stuk om dan even de veren te schudden en te kijken wat er onder haar lag. We zijn er zeker van, het eerste ei is gelegd! Met dit goede nieuws worden de besluit houdende (bestuurlijke) veiligheidsmaatregelen (en bijhorende boetes) ook kenbaar gemaakt aan de pers. Vanaf 21-22 april kan er een jong verwacht worden als alles goed gaat. Je kan er nu dus zeker van zijn om steeds 1 zeearend op het nest aan te treffen. Enkel het kopje steekt boven het nest uit. Al is een goede verrekijker of een telescoop wel een must om dit van op de romantische boogbrug waar te nemen. Manlief kan uiteraard zorgen dat er eten op tafel komt, zoals het filmpje hiernaast aantoont.
Het koppel Zeearenden lokt veel bezoekers naar De Blankaart. Dat kon Guido Vandenbroucke beamen op 6 april, waar hij menig roofvogelliefhebber kon entertainen met informatie over de Zeearenden. Af en toe zijn er mensen die het nieuws toch ontgaan is, maar daar doet de media dan haar uiterste best om iedereen toch op de hoogte te houden. Zo ook in het populaire programma van Vier "De Mol". In het Mol Café werd het broedgeval van deze Zeearenden nog eens mooi uit de doeken gedaan! Betty en Paul zijn ondertussen te zien geweest op VRT, VTM, Focus WTV en Vier.

Ondertussen zijn we een tweetal weken verwijderd van het kippen van het eerste ei. Hoeveel eieren er exact in het nest liggen, is niet geweten. Minimum 1 en maximum 3, standaard zijn het er 2. Duimen dat alles goed verloopt! En binnenkort ... Nog wat meer in de pers als er een jong geboren wordt. Heel Vlaanderen zal het weten! Er zal een babyborrel plaatsvinden! 

Het eerste teken van nieuw leven!

18 april 2024 zal de geschiedenis ingaan als de dag dat de eerste Zeearend in mensenheugenis in België geboren werd. De twee Zeearenden zaten beide op het nest terwijl één van hen zachtjes een buigende beweging maakte. Betty was haar nieuwboren jong aan het voederen! Meer bewijs was er niet nodig om een vreugdekreet te laten weergalmen over de Blankaartvijver! Ondertussen werd de website www.zeearend.be gelanceerd door Natuurpunt met bijhorende crowdfunding! Binnenkort mogen we ons verwachten aan een heuse babyborrel met een gepaste peter en meter voor de jonge Zeearend(en). Nu is het wachten tot de kopjes boven de nestrand komen piepen, als we dat nog gaan kunnen zien, want de bladeren dreigen het zicht weg te nemen. Meer privacy voor de gloednieuwe, jonge ouders, mag wel eigenlijk, nee? 
Op 22 april werd mogelijks nieuw gedrag vastgesteld bij het koppel Zeearenden. Op verschillende momenten per dag waren beide ouders aanwezig op het nest, maar focusten ze beide op een andere plek in het nest. Het zou dus mogelijks goed kunnen zijn dat er een tweede jong het levenslicht heeft gezien! De tijd zal het uitwijzen uiteraard. Ook werd vastgesteld dat er nog steeds gras wordt aangebracht. Het jong, of de jongen, zal zeker zacht liggen in dat massieve nest van meer dan 2 meter breed!

29 maart werden 2 kopjes vastgesteld die boven de nestrand kwamen piepen. Er zijn dus zeker 2 pulli aanwezig in het nest! Hopelijk worden ze beide groot. Het is nu wachten op de eerste beelden.
Ze werden al eens met een glimp vastgelegd, maar hier zijn ze duidelijk te zien. Er zijn 2 jongen in het nest van de Zeearenden! Ze zien er beide gezond uit en groeien als kool. Benieuwd wanneer ze op de rand van het nest gaan zitten. Het mooie weer komt er eindelijk aan, wat een heel deel mensen naar De Blankaart zal doen afzakken. Moeder blijft zo goed als steeds op de rand van het nest zitten, maar met de zonnewarmte die er aankomt zal ze vermoedelijk het nest voor langere tijd eens verlaten om haar vleugels eens deftig te strekken, en gelijk heeft ze!
Een ludieke actie van Natuurpunt heeft ervoor gezorgd dat de jongen al een naam kregen: "Gloria en Guido" haalden het van "Donder en Bliksem" en "Hali en Albi". Het geslacht kan evenwel niet bepaald worden, maar in deze tijden zijn alle namen toch unisex. 

Een groepje vrienden uit 't Rooneplezier zorgt er al voor dat sinds 2018 het standbeeld van de otter af en toe een speciaal pakje aan krijgt. Denk maar aan Manneke Pis in Brussel die ook periodiek verkleed wordt in een passend thema. Onlangs staken ze de otter dus in een zeearendkleedje, met bijhorend nest en ei.

Wie zijn verrekijker vergeet, kan dus altijd eens naar de otter kijken, hoewel, laat ons eerlijk zijn, de echte exemplaren toch wel een stuk indrukwekkender zijn dan deze creatie.

Het geboortekaartje is er en de meter en de peter zijn bekend. Niemand minder dan de acteurs Maaike Cafmeyer en Wim Willaert hebben deze verantwoordelijke taak op hun schouders genomen! Een heuse babyborrel komt er sowieso ook aan!

Iedereen mag al op kraambezoek komen, maar er moet uiteraard op de paden gebleven worden. 

Help de zeearenden beschermen.
Doe een gift op www.zeearend.be of stort op rekeningnummer
BE56 2930 2120 7588 met mededeling project 5501
Stortingen vanaf 40 euro zijn fiscaal aftrekbaar!
De jongen zitten ondertussen al goed in de veren. Moesten ze geringd worden, zou dit het ideale moment zijn om ze van een wetenschappelijke ring te voorzien. De poten zijn bijna volgroeid, de rest volgt snel. Op de video zien rechts zien we een aflossing van de wacht. Je ziet het mannetje op het nest zitten met de 2 jongen, hij vliegt weg omdat het vrouwtje eraan komt (met een meerkoet) én omdat er kraaien te dicht bij het nest komen naar zijn goesting. Hij moet en zal ze van het nest weghouden. Let op het grootteverschil tussen mannetje en vrouwtje.

Ook hieronder zie je het mannetje eerst op wacht zitten op het eiland midden in de blankaartvijver om daarna de kraaien weg te jagen van de buurt van het nest.

Als vogels een andere vogel aanvallen of ambeteren, dan wordt dat in ornithologische termen "mobbing" genoemd. Kraaien kunnen dat bij Buizerds doen, maar de Buizerd kan dat dan op zijn beurt ook weer zelf doen bij de Zeearend. That's life!
We zijn ondertussen al juni en de jongen zitten al serieus in de veren. Het tweede exemplaar zit net achter de adult en is dus niet te zien op deze video, maar beide stellen het zeer goed! Het dons is zo goed als verdwenen en de donkerbruine kleur van de lichaamsveren, armpennen en handpennen neemt nu de bovenhand. Steeds meer en meer gaan de jonge arenden hun borstspieren (vliegspieren) beginnen trainen. Dat doen ze door op het nest hevig met de vleugels te flapperen. Mogelijks gaan ze daar binnenkort zelfs enkele meters mee boven het nest hangen. Niet lang meer tot deze twee jonge knapen de omgeving gaan verkennen!
De adulten zien we steeds minder op het nest. Ze laten de plaats aan de jongen om hun vliegspieren te trainen. En dat loont wonderwel. Weliswaar zijn het nog maar kleine sprongetjes die ze maken, maar binnenkort zullen ze meer en hoger beginnen springen. Tot enkele meters boven het nest. Vermoedelijk zullen ze tegen het einde van de maand de eerste vluchten maken. Dat belooft zeer spannend te worden en mooie beelden op te leveren!
© Tom Bovens - Naturewalks
Dag 78 (04 juli) op het nest en de jongen doen volle bak vliegoefeningen om hun borstspieren te trainen. Het is nu echt wel een kwestie van dagen voor de eerste vlucht van het nest gaat plaatsvinden. Het beloven spannende tijden te worden! Vermoedelijk gaan ze de eerste maand(en) nog rond het nest blijven hangen, maar niets is zeker. Hopelijk gaan ze te zien zijn op de babyborrel op 14 juli. Dat belooft een pak volk te trekken! Uiteraard zal Natuurpunt aanwezig zijn, maar ook NWG De Kerkuil zal er een infostand hebben met uitleg over onze werking, maar ook met beelden en video's van de Zeearenden. Hopelijk tot dan!

De video is van lage kwaliteit door de het stabiliseren van de trillingen van de wind. Tijd voor een gestabiliseerde telescoop? 
Nu de jongen van de Zeearend zo goed als vliegvlug zijn, wordt steeds vaker de vraag gesteld: "Wat gaan die jongen doen?". Wel in de regel worden ze na het uitvliegen niet zodanig lang meer gevoed door de ouders, waardoor sommige jongen in de eerste maand al hun eigen weg zoeken en het ouderlijk territorium verlaten. Andere jongen blijven nog tot eind oktober. Waar gaan ze dan naartoe? Wel het is niet zo dat ze het eerstvogende natuurgebied gaan inpalmen. Jonge (geringde/gezenderde) Zeearenden worden soms gemeld op meer dan 1000 kilometer van hun geboorteplaats. Ze zwerven rond en zoeken hun eigen stekje. Zeearenden zijn niet dermate territoriaal dat ze soortgenoten niet in de omgeving tollereren, zolang ze niet in het broedseizoen nabij de horst (het nest) komen, want dan kan er gevochten worden, zelfs tot de dood. Het is ook mogelijk dat meerdere Zeearenden een slaapplaats delen. De jongen mogen dus in de buurt blijven, maar zullen instinctief hun eigen plekje gaan zoeken, de vraag blijft allen: wanneer vertrekken ze?
Babyborrel jonge Zeearenden
14 juli - Kasteelpark de Blankaart Woumen

Vanaf 14u popupcafé Blankaart & Trooneplezier – Zeearendeditie

  • Welkom door conservator Guido Vandenbroucke
  • ‘Natuurherstel werkt’ door nationaal Natuurpuntvoorzitter Bart Vangansbeke
  • Weetjes over de zeearenden door Wim Bovens
  • Intronisatie van meter Maaike Cafmeyer en peter Wim Willaert

Receptie met (uiteraard) Arendbier
Optreden van LunaCoustic

Gratis activiteit, inschrijven niet nodig
Dag 81 en het eerste jong is van het nest! Het tweede blijft een beetje verweesd achter. Er is een verschil in grootte bij de twee jongen, wat niet enkel op leeftijd zou kunnen wijzen, maar dat het mogelijks effectief een mannetje en een wijfje is. De grootste van de twee heeft nu het nest verlaten rond een uur of 10 (07/07/2024). Benieuwd wanneer de tweede gaat springen in het onbekende. Het uitgevlogen jong werd niet meer teruggezien, maar we gaan er van uit dat hij ergens op de grond zit en de nieuwe wereld aan het verkennen is. Ze zullen sowieso nog gevoederd worden door de ouders, maar zal dit op het nest zijn? Dat is nog maar de vraag.

Link naar de eerste beelden van een uitgevlogen jong: klik hier

Dag 84 en het tweede jong heeft het nest ook verlaten (10/07/2024). Eén jong is al terug op het nest gezien, maar het zou niet abnormaal zijn moesten we de jongen enkele weken niet zien omdat ze zich laag en uit het zicht houden.
De weergoden waren ons enorm gunstig gezind en de arenden zijn alle 4 gezien geweest door de aanwezigen die zich richting de vijver begaven. De extra parking stond helemaal vol. Het officiële gedeelte is iets later begonnen dan voorzien, want het volk bleef maar toestromen. Onder het goedkeurende oog van Betty Kempynck-Daenen nam Guido Vandenbroucke het woord, daarna was het aan de beurt aan nationaal voorzitter Bart Van Gansbeke. Vervolgens lichtte Wim Bovens enkele feiten over de ecologie van de Zeearenden toe.

Peter Wim Willaert en Meter Maaike Cafmeyer waren zeer enthousiast en beloofden om zich blijvend in te zetten voor de arenden! Wim Willaert sprak over zijn jarenlange passie voor vogels en vooral de Steltkluut die hij adoreert. Maaike Cafmeyer heeft de passie voor vogels overgekregen van haar man Frans. Hun kinderen hebben namelijk ook "vogelnamen", zijnde Arend en Merel. Over de periode voor haar huwelijk zegt Maaike het volgende: "Eu veugel was eu beesje op eu tak".

Dank aan de vele aanwezigen op deze heuglijke dag! Lunacoustic sloot de dag af met een rustig en uiterst aangenaam optreden.
© Lore Vandevyvere
© Lore Vandevyvere
© Lore Vandevyvere
© Lore Vandevyvere
Image
© Lore Vandevyvere
De jongen vliegen ondertussen (20/08/24) al goed rond, ze werden zelfs al gezien hoog overvliegend over het kasteel van De Blankaart. Het meeste kans heb je nog steeds om de jongen en of de oudervogels te zien op het eiland van De Blankaart. De jongen bedelen nog steeds om eten en dat kan je van ver horen! Wat opvalt is dat er nu veel meer op vis gejaagd wordt. En dat zijn niet altijd grote karpers, dat kan je goed zien op de foto hiernaast. Langzaamaan gaan de ouders minder en minder eten beginnen aanbrengen zodat de juvenielen wel zelf moeten gaan jagen als ze geen honger willen lijden. Voorlopig zijn beide juvenielen dus nog steeds aan De Blankaart, rond oktober trekken ze mogelijks weg, we zullen zien. Ik zou hier alvast blijven, want het is zalig vertoeven rond De Blankaart!




Hieronder enkele foto's van de jonge Zeearenden
September is aangebroken en de jeugd moet terug naar school. Ook bij de Zeearenden was het een eerste schooldag. Koen Devos (INBO) merkte dat de 2 jonge Zeearenden een lesopdracht "Hoe van ik een vis?" gekregen hadden. Alle 4 de arenden zaten op het eiland en de adulten vlogen regelmatig over het water. Plots doken ze naar beneden om met de klauwen vooruit het wateroppervlak te raken, net alsof ze een fictieve vis wilde vangen. De 2 jonge Zeearenden kopieerden dit gedrag tot wel een tiental keer! Wat een mooie waarneming moet dat geweest zijn!
De jongen vliegen al goed rond nu. Ze worden regelmatig op grote hoogte al gezien boven de vijver en werden zelfs al opgemekt in de broeken van Merkem. Dat is toch al op een 2,5-tal kilometer van de nestlocatie. Er is een duidelijk verschil in grootte tussen de jongen, dus wordt aangennomen dat het effectief een mannetje en vrouwtje zullen zijn. Ze hebben zo hun favoriete plaatsen om te roesten, maar het eiland is daar zeker één van. 

Toen ik met de overgetalenteerde Nicolas Van Overmeeren de slaapplaats van de Kiekendieven ging monitoren aan De Blankaart, zat één van de juvenielen in een dode boom aan het rietveld. Een schets van een vijtal minuutjes resulteerde in de tekening die je hiernaast kan zien. Ik ben niet rap jaloers, maar dergelijk talent, daar kwijl ik op. Check zeker de instagram van Nicolas: klik hier
 
Mogelijks zit het verhaal van de jonge Zeearenden erop. De laatste week is er nog maar 1 jong te zien geweest. Er is een groot vermoeden dat 1 van de jongen de wereld al is gaan verkennen. Het tweede jong zal ook eerstdaags volgen normaal gezien. Zoals voorspeld werd, is oktober de maand van uitvliegen voor het jong geweld. Jammergenoeg kunnen we de jongen niet volgen en zullen we niet weten waar ze naartooe gaan. Sowieso duurt het 4 jaar eer ze zelf aan een nestje kunnen beginnen. Vanaf volgend jaar zouden de jongen van dit bkoppel aan de Blankaart wel geringd kunnen worden. Wie weet wat dat oplevert!
Digiscoping

Alle filmpjes en sommige foto's zijn gemaakt door digiscoping. Dit is het filmen of fotograferen door optisch materiaal met je smartphone. Vereisten om een mooi filmpje te bekomen zijn:
  • Goede telescoop
  • Goede camera op je smartphone
  • Smartphoneadaptor
Gebruikte opstelling voor deze filmpjes en foto's:
  1. Kite KSP 80 HD
  2. Samsung Gallaxy S23 Ultra
  3. Kite Smartphone Adapter
Optisch materiaal is te verkrijgen bij onze sponsors:
  • 09/01/2024 Focus WTV link
  • 18/01/2024 Nieuwsblad link
  • 15/03/2024 VRT link
  • 15/03/2024 Nieuwsblad link
  • 15/03/2024 De Standaard link
  • 15/03/2024 HLN link
  • 20/03/2024 KW link
  • 20/03/2024 Nieuwskoppen link
  • 07/04/2024 Nieuwsblad link
  • 18/04/2024 HLN link
  • 18/04/2024 VRT link
  • 18/04/2024 Focus WTV link
  • 19/04/2024 VRT link
  • 19/04/2024 Natuurpunt link
  • 19/04/2024 WTV Focus link
  • 30/04/2024 HLN link
  • 04/05/2024 HLN link
  • 06/07/2024 HLN link
  • 07/07/2024 Focus WTV link
  • 28/04/2023 Nieuwsblad link
  • 29/04/2023 HLN link
  • 04/05/2023 Natuurpunt link
  • 28/05/2023 HLN link
  • 30/08/2023 Knack link
  • 23/10/2023 Natuurpunt link
  • 23/10/2023 VRT link
  • 23/10/2023 HLN link
  • 23/10/2023 Nieuwsblad link
  • 23/10/2023 Focus WTV link
  • 23/10/2023 GvA link
  • 23/10/2023 Het Nieuws van West-Vlaanderen link
  • 24/10/2023 De Morgen link
  • 24/10/2023 eDiksmuide link
  • 27/10/2023 Belgische Radiounie link
  • 13/12/2023 Knack link
  • 13/12/2023 Kennis West.be link
Tekst, foto's en video's: Wim Bovens, tenzij anders vermeld
Image
Image
Image