Hoe alles begon … tot nu
Met het kerkuilenproject voor onze NWG De Kerkuil begon het allemaal. Gelukkig startten we niet vanaf nul want al snel ontdekten we in 1998 onze eerste twee Veurnse kerkuilenkoppels meer bepaald in Eggewaartskapelle (dankzij Kris Verweirder) en in De Moeren (Veurne). Bovendien konden we de lijst met kerkuilennestkasten van de Uilenwerkgroep van de Kustpolders in onze regio op de kop tikken. Deze werkgroep rond Piet Opstaele uit Leffinge plaatste tientallen nestkasten in de kustpolders tussen Adinkerke en Knokke eind jaren tachtig, begin jaren negentig. Dit leverde nog een derde koppeltje kerkuilen op in Lo. Met deze drie broedgevallen moesten we het stellen in 1998. Sindsdien hebben we echter een lange weg afgelegd en zijn onze broedgevallen spectaculair gestegen.

In de zomer van ’98 startten we met het monteren van kerkuilennestkasten. Onze eerste kasten werden gekocht in de winkel van de toenmalige Natuurreservaten, maar vanaf 1999 konden we gelukkig beroep doen op gesponsorde kerkuilenkasten van de provincie West-Vlaanderen in het kader van het koepelproject Buiten-Gewone Vogels. We kozen resoluut, in onze agrarische regio, om nestkasten te plaatsen op boerderijen. Bij voorkeur doen we dit in open of half open schuren.

In de maand juni controleren we alle nestkasten. Dit controlewerk wordt georganiseerd per lokale (gemeentelijke) kern en betekent een serieuze inspanning voor de groep. Sinds 2005 heeft iedere kern, dankzij de actie Buiten-Gewone vogels, een valbeveiligingsset zodat het controlewerk met de ladder op een relatief veilige manier kan worden uitgevoerd.

De pulli (en soms ook de adulte kerkuilen) worden geringd door onze ringers. Het ringen van de jonge kerkuilen vormt ieder jaar het hoogtepunt van dit project. We spreken dan ook ieder jaar een ringmoment af waarbij ook andere geïnteresseerde leden van De Kerkuil kunnen aanwezig zijn. Het ringwerk levert vaak interessante gegevens op. Dat blijkt ondermeer uit het verhaal van H 86304 uit Lo, voor het eerst geringd bij onze medewerker en ex-landbouwer Hugo Vanlerberghe. Meer hierover de artikelen onderaan deze pagina. De steenmarter is ook in onze contreien geen onbekende meer.

De meeste van onze nestkasten staan in de alomgekende (half)open schuren in onze polders. Hierin wordt stro of materiaal gestockeerd en zijn voor de kerkuilen altijd vrij toegankelijk. Bovendien worden de kerkuilen aangetrokken door de aanwezigheid van muizen in deze schuren. De nestkasten worden geplaatst in de nok van de schuur meestal aan één van de zijkanten. 

Een andere mogelijkheid om een nestkast te plaatsen is achter een opening in een gebouw, de zogenaamde ‘uilengaten’. De nestkast wordt aan de binnenkant van het gebouw verbonden met de opening zodat de kerkuil direct in de nestkast kan glippen. Het voordeel van deze manier van nestkasten plaatsen is dat de invloed van omgevingsfactoren minder is dan bij nestkasten in open schuren in de schuur waar de activiteiten soms een sterke invloed kunnen hebben op de bezetting van de kast. Is er geen opening in het gebouw, dan kan dit ook altijd worden voorzien zoals je kunt vernemen in het artikel Een gat in de Sterre. Wie meer wenst te weten omtrent deze uilengaten kan dit lezen in het artikel Kerkuilen doorheen het uilengat.

In onze regio hebben we weinig nestkasten staan op kerken. De druk van de kauwen is er te groot en de kans op succes is eerder gering zeker in de relatief hoge gotische kerken in de streek. Natuurlijk moet geval per geval worden beoordeeld. In positief geval worden de nestkasten achter een opening in het gebouw geplaatst (stellinggat, dakkapel).

Medewerkers van NWG De Kerkuil zorgen natuurlijk voor de plaatsing van de nestkasten.

In 2024 hebben we 50 nestkasten voor Kerkuil kunnen aankopen dankzij de steun van de het Fonds voor natuur bij ons van WWF-België.

Als kerkuilenwerkgroep zijn we lid van de Kerkuilwerkgroep Vlaanderen, afdeling van Vogelbescherming Vlaanderen. De Kerkuilwerkgroep Vlaanderen coördineert de kerkuileninventarisatie in Vlaanderen via haar medewerkers en haar provinciale structuur. Meer informatie: klik hier

Jonge kerkuilen zijn zeer vaak het slachtoffer van het moordend wegverkeer. Vooral langs de E-4O vallen er in onze regio jaarlijks veel slachtoffers: het traject tussen Adinkerke en Jabbeke is dan ook één lang gerekt zwart lint, vooral dan tijdens de herfst en winter. Zie je een dode kerkuil langs de weg liggen, noteer dan de weg (en hectometerpaal) en meld dit slachtoffer via het meldpunt van de Kerkuilwerkgroep Vlaanderen. Indien de omstandigheden veilig zijn, kan je ook nakijken of het slachtoffer geringd is.

Melding aanwezigheid kerkuil Kerkuilen leiden meestal een verborgen leven, graag hadden we vernomen wanneer je (regelmatig) een kerkuil ziet in je buurt of (ongeveer) een broedende kerkuil weet zitten (vaak te horen via blazende jongen). Uw melding kunt u kwijt via ons meldingsformulier. Uiteraard enkel voor waarnemingen binnen ons werkingsgebied.

Aanvraag van een kerkuilennestkast Wanneer je beschikt over een (half)open schuur of een uilengat waarachter een kerkuilennestkast kan staan, ontvangen we graag een seintje via het meldingsformulier, natuurlijk enkel wanneer deze locatie zich bevindt in ons werkingsgebied. Een medewerker zal dan ter plaatse komen om de mogelijkheden te onderzoeken. Het heeft zin een nestkast te plaatsen wanneer er quasi geen kansen op bezetting zijn.

Help mee kerkuilennestkasten plaatsen ! We zijn steeds op zoek naar actieve mensen die bereid zijn om kerkuilennestkasten te plaatsen in hun gemeente. Meldt u via ons meldingsformulier.